Hoàn thành chuyển đổi phương tiện giao thông xanh chậm nhất đến năm 2030

Báo cáo về tiến độ chuyển đổi phương tiện giao thông xanh, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Đào Việt Long cho biết, Sở Xây dựng đã và đang phối hợp với các sở, ngành, doanh nghiệp triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm, từng bước thay thế phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch bằng phương tiện sử dụng điện, năng lượng sạch. Quá trình chuyển đổi đã đạt những kết quả bước đầu, song cũng còn không ít khó khăn, vướng mắc cần tiếp tục tháo gỡ.

Đối với lĩnh vực vận tải hành khách công cộng bằng xe buýt, Hà Nội đang triển khai Đề án phát triển hệ thống xe buýt sử dụng điện, năng lượng xanh theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và các kế hoạch cụ thể của UBND Thành phố. Giai đoạn 2025-2026, Thành phố tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi phương tiện, mở rộng mạng lưới xe buýt điện, đầu tư xây dựng các trạm sạc và đẩy mạnh ứng dụng công nghệ trong quản lý, điều hành. Theo lộ trình, tỷ lệ xe buýt điện, năng lượng xanh dự kiến đạt khoảng 10% trong năm 2025 và 20-23% trong năm 2026; đến năm 2030 sẽ hoàn thành chuyển đổi 100%.

Thực tế triển khai cho thấy, từ đầu năm 2025 đến nay, Hà Nội đã đưa vào vận hành thêm 7 tuyến xe buýt điện với 108 phương tiện, nâng tổng số lên 17/128 tuyến với 256 xe, chiếm gần 13,5% tổng số xe buýt toàn mạng. Đặc biệt, trong tháng 12/2025, doanh nghiệp vận tải Liên Ninh đã thay thế toàn bộ 111 xe buýt diesel đang khai thác bằng xe buýt điện. Như vậy, đến cuối năm 2025, Thành phố có 23 tuyến xe buýt điện với khoảng 367 xe, chiếm gần 20% tổng số phương tiện. Trong năm 2026, Hà Nội tiếp tục chuyển đổi thêm khoảng 200 xe buýt theo đúng kế hoạch đề ra.

Cùng với xe buýt trợ giá, việc chuyển đổi đối với xe buýt du lịch cũng đang được triển khai theo lộ trình. Một số doanh nghiệp khai thác tuyến City Tour đã xây dựng kế hoạch chuyển đổi dần sang phương tiện sử dụng điện, phấn đấu hoàn thành trong giai đoạn 2028-2030.

Ở lĩnh vực taxi, Sở Xây dựng đã làm việc với Hiệp hội Taxi Hà Nội và các doanh nghiệp để thống nhất lộ trình chuyển đổi. Theo tổng hợp, hiện trên địa bàn Thành phố có hơn 14.300 xe taxi đang hoạt động, trong đó gần 8.800 xe đã là xe điện. Bên cạnh đó, còn khoảng 13.600 xe đang ngừng hoạt động, chờ thay thế. Tổng số phương tiện taxi dự kiến phải chuyển đổi đến năm 2030 là gần 28.000 xe. Các doanh nghiệp thống nhất mục tiêu chậm nhất đến năm 2030 sẽ hoàn thành việc chuyển đổi toàn bộ taxi chạy xăng, dầu sang taxi điện, năng lượng xanh, với tỷ lệ tăng dần qua từng năm, đạt 100% vào năm 2030.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cũng đang xây dựng bộ tiêu chí đánh giá chất lượng dịch vụ vận tải hành khách công cộng đối với taxi, bao gồm các tiêu chí về chất lượng phương tiện, đội ngũ lái xe, an toàn giao thông và ứng dụng công nghệ, nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ và thúc đẩy cạnh tranh lành mạnh.

Đối với xe mô tô, xe gắn máy sử dụng công nghệ kết nối như xe ôm công nghệ, các doanh nghiệp lớn đều thống nhất chủ trương chuyển đổi phương tiện xanh và thực hiện quy định về vùng phát thải thấp. Tuy nhiên, các đơn vị cho rằng cần có lộ trình phù hợp và chính sách hỗ trợ cụ thể do phần lớn người điều khiển phương tiện là lao động có thu nhập thấp, phương tiện thuộc sở hữu cá nhân.

Một số loại hình đặc thù như xích lô du lịch, xe ba bánh của thương binh hay đò thuyền phục vụ du lịch chùa Hương cũng được đưa vào lộ trình chuyển đổi. Tuy nhiên, báo cáo của Sở Xây dựng cho thấy còn nhiều vướng mắc về kỹ thuật, mẫu mã, chi phí đầu tư và khả năng đáp ứng quy chuẩn, tiêu chuẩn hiện hành. Với một số trường hợp, Thành phố đang nghiên cứu phương án thí điểm, hỗ trợ hoặc sắp xếp lại mô hình hoạt động cho phù hợp với yêu cầu chuyển đổi xanh.

Đối với chủ trương thí điểm lắp đặt trạm sạc và tủ đổi pin xe điện tại các điểm đỗ xe công cộng do Công ty TNHH MTV Khai thác điểm đỗ Hà Nội quản lý, nhằm từng bước hoàn thiện hạ tầng phục vụ chuyển đổi phương tiện giao thông xanh. Theo đề xuất, Công ty Cổ phần Phát triển trạm sạc toàn cầu V-Green sẽ phối hợp với Công ty Khai thác điểm đỗ Hà Nội nghiên cứu, khảo sát và triển khai thí điểm tại 39 điểm đỗ xe trên địa bàn thành phố, trong đó có 15 điểm dự kiến triển khai ngay trong năm 2025. Các vị trí được lựa chọn chủ yếu là bãi đỗ xe được cấp phép, có mặt bằng sẵn, nằm trên các tuyến giao thông thuận lợi, giúp người dân dễ tiếp cận và giảm chi phí đầu tư hạ tầng.

Quang cảnh buổi làm việc

Qua rà soát và lấy ý kiến các sở, ngành liên quan, đa số thống nhất về sự cần thiết phát triển mạng lưới trạm sạc, phù hợp với chủ trương chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải và cải thiện môi trường đô thị. Tuy nhiên, việc triển khai phải tuân thủ chặt chẽ các quy định về quy hoạch, an toàn điện, phòng cháy chữa cháy, trật tự an toàn giao thông và vệ sinh môi trường, đồng thời bảo đảm trạm sạc sử dụng chung cho nhiều loại phương tiện, không mang tính độc quyền.

Sở Xây dựng kiến nghị UBND Thành phố xem xét chấp thuận chủ trương thí điểm, làm cơ sở đánh giá hiệu quả thực tiễn và từng bước mở rộng mạng lưới trạm sạc, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn Thủ đô.

Phát biểu kết luận cuộc họp, Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền đánh giá cao các sở, ngành, đơn vị liên quan đã vào cuộc tích cực trong công tác chuyển đổi phương tiện giao thông xanh. Đặc biệt là việc xe buýt đã hoàn thành chuyển đổi phương tiện xanh đặt ra cho năm 2026, sớm trước 1 năm so với kế hoạch.

Để bảo đảm tiến độ chuyển đổi, Phó Chủ tịch UBND Thành phố giao Sở Xây dựng sớm ban hành văn bản đề xuất về cơ chế chính sách hỗ trợ trình Thành phố phê duyệt; khẩn trương tham mưu Thành phố phê duyệt đơn giá, định mức. Về vấn đề hạ tầng trạm sạc, nguyên tắc là phải làm tổng thể, toàn diện. Trước mắt lựa chọn những vị trí phù hợp để thí điểm triển khai. Trên cơ sở đó đánh giá nhân rộng.

Phó Chủ tịch UBND Thành phố Nguyễn Mạnh Quyền cũng đề nghị phía ngân hàng, Quỹ Đầu tư tư phát triển thành phố Hà Nội hướng dẫn, hỗ trợ cho các doanh nghiệp sớm tiếp cận nguồn vốn và ưu đãi về lãi vay để chuyển đổi phương tiện xanh.

"Thành phố nhất quán mục tiêu chậm nhất đến năm 2030 hoàn thành chuyển đổi xanh, trong đó cơ bản hoàn thành trong năm 2029. Nếu có cơ chế, chính sách tốt, đặc biệt liên quan đến vấn đề vốn, lãi suất thì doanh nghiệp sẽ tăng tốc hơn nữa" - đồng chí Nguyễn Mạnh Quyền lưu ý.