Vai trò cấp xã, phường trong phân cấp quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng

Ông Lê Tùng Lâm, Trưởng Ban đô thị, HĐND thành phố Đà Nẵng cho hay, các nghị định, quy định nêu trên và quyết định số 63 của Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng quy định về phân cấp trách nhiệm quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng trên địa bàn đã nêu bật vai trò của UBND cấp xã, phường.

Các cấp phường, xã sẽ có thực quyền trong theo dõi quá trình triển khai các công trình xây dựng trên địa bàn, kịp thời xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xử lý đối với vi phạm về quản lý chất lượng công trình xây dựng, an toàn trong thi công xây dựng, bảo trì công trình xây dựng.

Lần đầu tiên trong một văn bản phân cấp chất lượng công trình, tuyến cơ sở không chỉ là nơi giám sát mà là nơi xử lý. Đó là, UBND xã, phường theo dõi thường xuyên hoạt động xây dựng trên địa bàn, chủ động phát hiện vi phạm, buộc chấm dứt hoặc kiến nghị xử lý.

Khi có sự cố công trình cấp II hoặc III, UBND phường, xã không chuyển trách nhiệm lên trên mà phải chủ trì. Kiểm tra nghiệm thu các công trình do xã thẩm định cũng thuộc trách nhiệm của chính họ.

Việc đưa phường, xã vào tuyến kiểm soát chính là quyết định mang tính chiến lược. Các sự cố trong xây dựng, đặc biệt là nhà ở dân sinh, công trình nhỏ, ít khi xuất hiện ở cấp sở. Những hiện tượng này bộc lộ tại hiện trường như sàn lún, tường nứt, hạ tầng kết nối không đạt, vật liệu thi công thay đổi. Tuyến cơ sở tiếp xúc trực tiếp người dân và nhà thầu, nên khả năng phát hiện rủi ro nhanh hơn nhiều.

Ông Lê Tùng Lâm phân tích, việc phân cấp trên chỉ đúng, hiệu quả nếu đảm bảo yếu tố năng lực. Các phường, xã cần được trang bị kiến thức về nghiệm thu, nhận diện rủi ro, bảo trì, và quy trình xử lý sự cố.

Nếu không có đào tạo, phân cấp, sẽ tạo ra tình trạng "có quyền nhưng không dám dùng". Nếu triển khai nghiêm túc, thành phố sẽ chuyển từ mô hình "xin phép, chờ phê duyệt" sang "giám sát tại nguồn, chịu trách nhiệm tại chỗ". Đây là nền tảng của một đô thị hiện đại, trách nhiệm đi theo năng lực và năng lực phải gắn với thực tiễn.

Theo quyết định số 63 của Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng về phân cấp đã được ban hành thì, UBND cấp xã, phường có trách nhiệm quản lý nhà nước về những nội dung thuộc phạm vi điều chỉnh theo Nghị định của Chính phủ trên địa bàn theo phân cấp.

Chỉ đạo, kiểm tra đơn vị có chức năng quản lý về xây dựng trực thuộc tổ chức thực hiện kiểm tra công tác nghiệm thu công trình xây dựng theo phân cấp đã quy định.

Thường xuyên theo dõi quá trình triển khai các công trình xây dựng trên địa bàn, kịp thời xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị xử lý đối với các vi phạm về quản lý chất lượng công trình xây dựng, an toàn trong thi công xây dựng, bảo trì công trình xây dựng. Ngoài ra, sẽ chủ trì giải quyết sự cố công trình xây dựng cấp II, III theo quy định của các Nghị định.